شخصیت اصلی مرد در این کتاب، یک پروفسور ریاضی توانمند با مشکلی عجیب است؛ پس از وارد آمدن ضربه ای به سرش، حافظه ی کوتاه مدت او فقط برای هشتاد دقیقه خاطرات را در خود نگه می دارد. شخصیت اصلی زن رمان، خدمتکاری زیرک و باهوش و مادر یک پسر ده ساله است و به منظور مراقبت از پروفسور استخدام شده است. هر روز صبح، پروفسور و خدمتکار برای بار اول به هم معرفی می شوند و این باعث شکل گیری رابطه ی زیبایی بین این دو می شود.
اگرچه پروفسور نمی تواند برای مدتی طولانی خاطرات را به یاد داشته باشد (مغزش مانند کاستی است که هر هشتاد دقیقه پاک می شود)، ذهنش همچنان زنده و با معادلاتی ظریف و پیچیده از گذشته دم خور است. اعداد با همان نظم گویای خود، دنیایی آرامش بخش و شعرگونه را در مقابل چشمان خدمتکار و پسر کوچکش آشکار می سازند. پروفسور، قادر به کشف ارتباط میان ساده ترین کمیت ها است [مثل سایز کفش خدمتکار و بزرگی کهکشان]و این، با وجود از بین رفتن خاطرات، باعث نزدیکی عمیق زندگی این شخصیت ها می شود. کتاب خدمتکار و پروفسور، داستانی جذاب درباره ی معنی زندگی کردن در لحظه و اکنون است و به معادلاتی عجیب می پردازد که توانایی ایجاد یک خانواده را دارند.
رمانی که یک میلیون نسخه از آن در یک ماه به فروش رفته، فی نفسه باید کار ویژه ای باشد؛ به خصوص وقتی که نه با یک رمان عاشقانه عامه پسند طرف باشیم و نه یک رمان حادثه ای با چاشنی اروتیسم و از این دست جذابیت های کاذب.
البته اشتباه نکنید این میلیون نسخه در طول یک ماه، ربطی به ایران ندارد؛ هرچند بعید می دانم (غیر از کتب مذهبی یا چند اثر شعر کلاسیک) کتابی در ایران بوده که از آغازِ راه افتادن صنعت چاپ تاکنون سرجمع یک میلیون نسخه فروش رفته باشد. اما در ژاپن این اتفاق می افتد، نه یک میلیون که پنجاه میلیون نسخه از یک رمان به نام خدمتکار پروفسور می تواند در مدتی زمان نه خیلی طولانی به فروش برسد. با این قیاس چندان دشوار نیست فهم اینکه چرا ژاپنی آنجایند و ما اینجا!
اما ماجرای این رمان چیست که تقریبا از هر چهار نفر ژاپنی یک نفر آن را خریده است. برخلاف تصور ما این رمان نه تنها داستان پرفرازونشیبی ندارد؛ بلکه برعکس ظاهر ماجرا خیلی هم ساده است و اتفاقاً ویژگی رمان هم همین است که از این المان های ساده که به ظاهر پتانسیل جذابیت بالایی ندارند، اثر جذابی تدارک دیده. به این مجموعه اضافه کنید سایه حضور ریاضی و کمیت های برخاسته از آن را که حوزه خشک و غیر منعطفی به نظر می رسد، اما نویسنده آن ها را چنان ورز داده و در تاروپود رمان به کار گرفته که به یکی از عناصر جذابیت اثر بدل شده است.
یک خدمتکار، یک پسربچه و یک پرفسور ریاضی شخصیت ها اصلی این رمان هستند. شاید ابتدا تصور کنیم یک پرفسور ریاضی احتمال باید آدم خشک و کسل کننده ای باشد. مردی ۶۴ ساله و عاشق اعداد، استاد دانشگاه و متخصص نظریه اعداد و ریاضیات محض ... اما نویسنده آن قدر هوشمند هست که با یک ویژگی منحصربه فرد همه چیز را دگرگون کند و او را به آدمی جذاب بدل کند.
پرفسور به دلیل مشکلاتی حافظه ای هشتاد دقیقه ای دارد! بنابراین مدام احساس می کند که برای نخستین بار است که خدمتکارش را دیده و این موتیف تکرارشونده جذابیت خاصی به رابطه خدمتکار و پرفسور می دهد. البته تحمل چنین شخصیتی آسان نیست به همین خاطر ۹ خدمتکار قبلی پا به فرار گذاشته اند. پرفسور همواره در حال نکته برداری از مسائلی است که در لحظه ای به ذهنش خطور می کند و همین باعث شده که سر و وضع عجیبی برایش درست شود، چون تمام هیکلش را تکه کاغذهایی پوشانده که برای فراموش نکردن نکات تازه به لباسش سنجاق شده اند.
اما خدمتکار از دل این بی نظمی به جستجوی نظمی تازه برای زندگی پرفسور می گردد، با این تمهید نه تنها تمام پیش فرض های خواننده درباره چنین آدمی به هم می ریزد بلکه درک جزییات تازه درباره او و همچنین ریزه کاری های رابطه اش با خدمتکار تازه نیز به عاملی برای همراهی کردن با این رمان بدل می شود.
همچنین باید به استفاده خلاقانه نویسنده از ریاضی در بطن رمان به عنوان عاملی جذابیت دهنده اشاره کرد، درحالی که آن هم در ابتدا می تواند دافعه برانگیز به نظر برسد. ریاضیات در این رمان حضوری ملموس دارد، اما نه به شکلی خشک بلکه به عنوان یکی از مهم ترین بداعت های مضمونی آن در تار پود داستان تنیده شده و بازتاب دهنده روح حاکم بر آن است.
خدمتکار و پرفسور اثری ست خوش خوان که با وجود جزییات فراوانش روایتی روان دارد که می تواند طیف های مختلفی از خوانندگان را جذوب کند. این کتاب می تواند خواننده را به ریاضی علاقه مند کند، خواننده علاقه مند به ریاضی را مجذوب کند، و در عین حال برای کسانی که از ریاضی متنفرند، آزاردهنده نباشد.
یوکو اوگاوا به سال ۱۹۶۲ متولدشده و در ژاپن چهره ای شناخته شده است. او در سال ۱۹۹۰ موفق به دریافت جایزه ی آکوتاگاوا شد که باارزش ترین جایزه ی ادبی برای نویسندگان جوان است. تاکنون بیش از سی رمان منتشر کرده است. اوگاوا این رمان را در سال ۲۰۰۴ نوشت که با تیراژ بیش از ۵۰ میلیون مبدل به پرفروش ترین کتاب سال ژاپن شد. فیلمی سینمایی با عنوان پرفسور و معادله محبوبش توسط تاکاشی کویزومی براساس این رمان ساخته شده است، همچنین یک فیلم داستانی و یک برنامه ی رادیویی و نهایتاً کتابی مصور نیز با اقتباس از پرفسور و خدمتکار به مخاطبان عرضه شده که نشان از توفیق و محبوبیت این رمان دارد.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «خدمتکار و پروفسور» رمانی از نویسنده ژاپنی است که حوادث آن در کشور ژاپن اتفاق می‌افتد و در داستان می‌توان نشانه‌های پررنگی از اعداد، معادلات و ریاضیات را دید.
این رمان نخستین بار در سال 2003 منتشر شد و مورد استقبال منتقدان و مخاطبان قرار گرفت. داستان حول محور ماجراهای زندگی ریاضیدانی می‌چرخد که در داستان «پروفسور» خوانده می‌شود. او در سال 1975 در دچار حادثه‌ای می‌شود. در این حادثه حافظه‌اش آسیب می‌بیند تا جایی که بیش از 80 دقیقه به او یاری نمی‌‌دهد.
راوی در این رمان، تعاملات پروفسور را با خدمتکار و فرزند او روایت می‌کند و در میان گفتوگوهای آن‌ها، زیبایی معادلات ریاضی برای مخاطب به تصویر کشیده می‌شود.
پروفسور، یکی از دو شخصیت اصلی این داستان، مردی 64 ساله است که پیش از این استاد دانشگاه و متخصص نظریه اعداد، شاخه‌ای از رشته ریاضیات محض، بوده است به دلیل مشکلی که برای حافظه‌اش به وجود آمده همواره در حال نکته‌برداری از مسایلی است که در لحظه‌ای به ذهنش خطور می‌کند. او شخصیتی با سر و وضعی عجیب است؛ مردی کت‌وشلواری که همیشه تکه کاغذهایی به کتش آویزان است و این کاغذهای یادداشت همه جای کتش را پوشانده‌اند.
داستان با روایت اول شخص و از زاویه دید خدمتکار روایت می‌شود. به کمک روایت‌های نویسنده و گفتوگوهای میان شخصیت‌ها به علاقه پورفسور به ریاضی پی می‌بریم. پروفسور در سراسر داستان در حال صحبت از اعداد است و به گفته راوی، «انگار اعداد راه او برای اتصال به دنیای واقعیت بودند. یعنی اعداد مطمئن و سبب آرامش خاطرش بودند.»
نسخه اصلی این رمان بعد از موفقیت در کتابفروشی‌های ژاپن، به سینما نیز راه یافت و در سال 2006 فیلمی سینمایی بر اساس آن ساخته شد.
«خدمتکار و پروفسور» اثر یوکو اوگاوا با ترجمه کیهان بهمنی رمانی 248 صفحه‌ای است که با شمارگان هزار و 100 نسخه و به بهای 10 هزار تومان از سوی نشر آموت منتشر شده است.
«حفره‌ای تا آمریکا»، «مرگ مورگان»، «پیانو» و«فرزند پنجم» عناوین برخی از آثاری هستند که بهمنی ترجمه کرده است.
داستان از زبان یک زن خدمتکار جوان شروع می شود که برای کار از طرف یک آژانس به خانه ای فرستاده می شود. خانه ای که در واقع یک کلبه در یک باغ است و قبلا نه خدمتکار از کار کردن در آن سرباز زده اند و راوی همین زن جوان یعنی دهمین خدمتکار است. پروفسور حافظه ای ۸۰ دقیقه ای پیدا می کند، یعنی هر ۸۰ دقیقه همه چیز را فراموش می کند و قادر هم نیست هیچ چیز جدیدی به یاد بیاورد پروفسور استاد دانشگاه و متخصص نظریه اعداد بود. در کنار پروفسور داستان یک خدمتکار باوفا نیز دیده می شود. رمان خدمتکار و پروفسور روایت اتفاقات بین پروفسور و خدمتکار و فرزند اوست و در این میان به طریق زیبایی معادلات ریاضی برای مخاطب به تصویر کشیده شده است.
از روی این کتاب در سال ۲۰۰۶ یک فیلم هم در ژاپن ساخته شده است.
رمان خدمتکار و پروفسور
نویسنده: یوکو اوگاوا
مترجم: کیهان بهمنی
انتشارات: آموت
تعداد صفحات: ۲۴۸
نظر شما در مورد این رمان چیست؟
این مطلب توسط آهستان نوشته شده است.
